بسمه تعالی
مقدمه
طلاب حوزه های علمیه، سربازان جان بر کف امام عصر عجل الله تعالی فرجه و پاسداران حریم دیانت و شریعت مقدس اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله هستند. طلاب علوم دینی در این مدرسه ی بزرگ اخلاق و عمل، به فراگیری و ترویج دستورات قرآن کریم و فرمایشات معصومین علیهم السلام می پردازند. امروزه تخصص گرایی، امری است که در تمام حوزه های علوم بشری مورد اهتمام اندیشمندان واقع شده است. در حوزه علوم دینی نیز این تخصص گرایی مبارک، به موازات نیاز جامعه تحقق یافته است.
هر چند فقه و اصول در حوزه های علمیه، قدمتی به بلندای تاریخ اسلام دارد، لکن به برکت پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، مجال تازه ای برای رشد و بالندگی یافته است و مراکز و مدارس تخصصی فراوانی در قم و مشهد فعال هستند ولی متاسفانه شیراز که روزی دارالعلم نامیده می شد، فاقد مرکز یا مدرسه ای تخصصی در ساحت فقه و اصول است.
اهتمام ویژه نماینده مقام معظم رهبری و امام جمعه شیراز، حضرت آیت الله دژکام(دامت توفیقاته) زمینه راه اندازی اولین مدرسه تخصصی فقه و اصول را در استان فارس، به نام مقدس عالم آل محمد صلوات الله علیهم، امام رئوف حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام و در ذیل سایه ی بلند سید السادات الاعاظم احمد بن موسی الکاظم علیهماالسلام فراهم آورده است.
در این مجال کوتاه، به بیان ضرورت تشکیل چنین مدرسه ای پرداخته شده و به مزایا و برنامه های مدرسه تخصصی فقه امام رضا علیه السلام اشاره خواهد شد.
اهمیت و ضرورت فقه
ضرورت فراگیری عمیق فقه و اصول دلائل متعددی دارد که از آن جمله می توان به دو دلیل ذیل اشاره کرد:
الف) پاسداری از احکام الهی
حرکت در مسیر عبودیت خداوند متعال بدون آگاهی از اوامر و نواهی الهی میسّر نمی شود. فهم اجتهادی احکام الهی در سایه فراگیری علوم متعددی حاصل خواهد شد که دانش فقه و اصول از بنیادی ترین آنهاست.
روشن است که بار مسئولیت فهم و صیانت احکام الهی در طول قرن ها بر دوش روحانیت بوده است. و پر واضح است که از میان طلاب علوم دینی، عده معدودی استعداد و انگیزه کار تخصصی فقهی را دارند.
مدرسه تخصصی فقه امام رضا علیه السلام، گامی در راستای رسیدن به این آرمان بلند بوده و بر آن است تا از میان طلاب مستعد و با انگیزه، عده معدودی را برای نزدیک شدن به قله اجتهاد توانمند سازی نماید.
ب) رسیدن به فهمی عمیق در حوزه اندیشه دینی
آنچه در سطور قبل گذشت، اختصاص به طلابی دارد که مسیر حیات علمی خود را در راه نیل به مقام رفیع اجتهاد تعریف کرده باشند؛ لکن از منظری دیگر، فهم عمیق فقه را می توان به تک تک طلاب علوم دینی توصیه نمود؛ چرا که طلاب علوم دینی در هر ساحتی از حوزه های علوم انسانی که ورود نمایند، می بایست از دریچه معارف دینی بدان رشته علمی نگاه کنند و نظر دین را راجع به مسائل آن علم جویا شوند.
روشن است که دست یابی به مبانی دین در حوزه های مختلف علوم انسانی چون روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد و سیاست، مستلزم تجهیز به زبان دین است. طلاب علوم دینی در هر رشته ای که وارد شوند، در پی بیان نگاه شریعت در باب مسائل آن رشته خواهند بود این امر بدون مجهز بودن به زبان دین میسّر نخواهد بود، پس اگر بخواهیم در حوزه علوم انسانی، عالمانه از منظر دین سخن بگوئیم باید مجهز به زبان دین باشیم؛ فقه و اصول، جزء مهمی از زبان دین اند.